Bitkiler
sarımsak
|
|||||||||||||
| Türkçe adi | SARIMSAK | ||||||||||||
| Türkçe Diger Adlari | Sarmisak - Sarmusak | ||||||||||||
| Latince Adi | Allium sativum | ||||||||||||
| Ingilizce adi | Garlic | ||||||||||||
| Diger Adlari | Gömülgen - Gömürgen - Körmen | ||||||||||||
| Familyasi | Amaryllidaceae (Amaryllis) | ||||||||||||
|
|||||||||||||
| Botanik Bilgisi | Boyu 25 - 100 cm arasinda degisir. Yapraklarinin dipleri boru seklinde olup gövdeye sarilidir. Sayilari 4 - 5 i geçmez. Gövdenin üst kismi yapraksizdir. Sonunda beyaz renkli, ince çok uzun sivri uçlu yenin içerisinde semsiye biçimli çiçek toplulugu ve 25 - 30 adet küçük soganciklar vardir. Temmuz ve agustosayinda pembemsi veya yesilimsi çiçekler açar. Nadiren tohum baglar, bu yüzden yetistirilmesinde sarimsak disleri kullanilir. Bir veya iki yillik yetistirilir. 1 yillik sarimsak disleri ekilerek, 2 yilliklarda ise yenin içindeki soganciklardan faydalanilir. Bas dedigimiz yumru kismi toprak altindadir. |
||||||||||||
| Kokusu - Tadi | Kendine has keskin, isleyici, kötü denebilecek bir kokuya sahiptir. Kesilmedikçe veya yenmedikce pek kokmaz. Koku vücuttan kükürtlü bilesikler olarak solunum, ter, idrar ve diski ile atilir. | ||||||||||||
| Kötü kokuyu azaltmak için maydanoz çignenmesi en taninmis yöntemdir. | |||||||||||||
|
|||||||||||||
| Yasli labaratuvar fareleri üzerinde yapilan arastirmalarda Alzheimer tipi hastaliga iyi geldigi bulunmustur. Beynin bozulmasini yavaslattigi tesbit edilmistir. Beynin serotonin sistemininormallestirdigi bulunmustur. Bu sistem iyi çalismaz ise depresyona sebep olabilmektedir. |
|||||||||||||
| Mide kanserini riskini önlemeye yardimci olmaktadir. |
|||||||||||||
| Sarimsak yagi kanserojen maddeleri etkisizlestiren diallil sülfit içermektedir. Kanserli tümörlerin büyümesini bastirabilir. |
|||||||||||||
| Sarimsak kansersel degisimleri önlemeye yardim eden ve hücrelerde bulunan güçlü bir antioksidanolan glütasyon üretimini tesvik eder. |
|||||||||||||
| Bir çalismada kolestrolleri 200 ün üstündeki deneklerde günde 3 kere 300 mg toz sarimsak tableti alindiginda 12 hafta sonunda toplam kolestrolde % 6, kötü kolestrol denen LDL de yemeyenlere oranla % 3 düsüs tesbit edilmistir. |
|||||||||||||
| Ajoene içerigi nedeniyle kan pihtilasmasini önlemeye yardim eder. Kalp krizi ve felç e karsi korur. |
|||||||||||||
Özellikle yeni olusmus damar tikanikliklarini çözmek için bir antikoagülant olarak kullanilir. |
|||||||||||||
| Sarimsak antibiyotik özelligi etkin bir bitkidir. |
|||||||||||||
| Anti - mantar etkisi çok yüksek bir bitki olan sarimsak candida albicans lara karsi etkindir. |
|||||||||||||
| Kan basincini düsürebilme özelligine sahiptir. |
|||||||||||||
| Kandaki asiri glükozu temizler. Kan sekerini düsürür. |
|||||||||||||
| Bronssal kan toplanmasi, bogaz agrisi ve grip semptomlarini hafifletmede etkindir. |
|||||||||||||
| Pekçok etkin essiz özelliklerinden dolayi sarimsagin yasam süresini uzattigina inanilir. |
|||||||||||||
| Solucan düsürücü etkisi vardir. Özellikle askarit ve oksiyür türlerine karsi. |
|||||||||||||
| Haricen lapa halinde, yaralari iyilestirmekte kullanilir. |
|||||||||||||
| Kokusu içerdigi kükürtlü bilesiklerden ileri gelmektedir. Kokan kisimlari yagda çözünen kükürtlü bilesiklerdir. Suda çözünen kükürtlü bilesikler kokmaz. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Sindirim sisteminde : |
|||||||||||||
Yüksek dozda ham sarimsak kullanimi sindirim kanalindaki faydali bakterileri yok eder. |
|||||||||||||
Yüksek dozda ham sarimsak kullanimi asiri gegirmelere sebep olabilir. |
|||||||||||||
Yüksek dozda ham sarimsak kullanimi ishalesebep olabilir. |
|||||||||||||
Yüksek dozda ham sarimsak kullanimimide gazlarina sebep olabilir. |
|||||||||||||
Sarimsagin kuvvetli kokusu kötü nefes kokusunasebep olabilir. |
|||||||||||||
Yüksek dozdaham sarimsak kullanimiince barsak ve mide bozukluklarina sebep olabilir. |
|||||||||||||
Ham sarimsak ince barsak ve midede yanma ve iltihaplanmalara sebep olabilir. |
|||||||||||||
Ham sarimsak gastrik ülserlere sebep olabilir veasiri kullanimi ölüme sebep olabilecek kadar kanamaya sebep olabilir. |
|||||||||||||
Büyük miktarlarda ham sarimsak kullanimi karaciger zehirlenmesineve sismesine sebep olabilir. |
|||||||||||||
Büyük miktarlarda ham sarimsak kullanimi mide bulantisina sebep olabilir. |
|||||||||||||
Mineraller : |
|||||||||||||
Büyük miktarlarda ham sarimsak kullanimi vücudun kalsiyumunu tüketir. |
|||||||||||||
Solunum sistemi : |
|||||||||||||
Yüksek dozda ham sarimsak astima sebep olabilir. Büyük miktarlarda ham sarimsak kullanimi girtlak mukoz membraninda yanma ve iltihaplanmalarasebep olabilir. |
|||||||||||||
Seksüel sistem : |
|||||||||||||
Yüksek dozda ham sarimsak tüketimi erkekte sperm üretimini geçici olarak engelleyebilir ve yine geçici olarak kisirliga sebep olabilir. |
|||||||||||||
Deri : |
|||||||||||||
Kalp - damar sistemi :Kan inceltici oldugundan dolayi coumadin gibi kan pihtilasmasini önleyen, kani incelten ilaçlarla birlikte alinmamali, böyle durumlarda doktora danismadan kullanilmamalidir. |
|||||||||||||
Topik kullanimlar dermatitlere ve deride tahrislere sebep olabilir. |
|||||||||||||
Emziren anneler : Süt yolu ile bebege geçtiginden kolige sebep olabilir. Bu yüzden emzirmedöneminde alinmamalidir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
| Anti - toksikligi | Kromozonlari gama isinlari hasarindan korur. | ||||||||||||
| 5 - Lipoxygenasein aktivitesini engeller. | |||||||||||||
| Prostaglandin F2 alphave prostaglandin I2üretimini engeller. | |||||||||||||
| ThromboxaneA2 üretimini baskilar. | |||||||||||||
| Asiri arsenikaliminin yapabilecegi hücresel hasariönlemeye yardim eder. | |||||||||||||
| Vücutta toplanmis kadmiyumun temizlenmesini kolaylastirir. | |||||||||||||
| Vücutta toplanmis kursunun temizlenmesini kolaylastirir. | |||||||||||||
| Vücutta toplanmis civanin temizlenmesini kolaylastirir. | |||||||||||||
| DNA daki thymidine in birlesmesini engelleyerek kanser hücrelerinin büyümesini engeller. | |||||||||||||
| Doxorubicinadli ilacin toksik yan etkileriniazaltir. | |||||||||||||
| Fibrinogenseviyelerini düsürür. | |||||||||||||
| Prostat büyümesini tetikleyen Prostate - Specific Antigen in üretimini engeller. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi asetaldehitin toksik etkilerini engeller. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi alfatoksinin kanser yapabilme kabiliyetini ve DNA ya baglanma kabiliyetini engeller. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi Methotrexate ve Fluorouracil adli ilaçlarin ince barsaga yapacagihasari engeller. Fluorouracil ve warfarin adli ilaçlarla birlikte kullanilmamalidir. :antikoagülent'>antikoagülent etkisiniarttirarak kanamaya sebep olabilir. | |||||||||||||
| Deri | Deri hücrelerinde :fibroblastlar'>fibroblastlar üzerine anti - aging etkiler yapar. | ||||||||||||
| Sarimsak :psoriasis'>psoriasis gelismesine sebep olan arachidonic asidin lipoxygenase a dönüsümü metabolik prosesini inhibe eder. | |||||||||||||
| Deriye topik olarak tatbik edildiginde :tinea'>tinea hastaligini iyilestirebilir. | |||||||||||||
| Diskilama sistemi | Anektodal raporlara göre idrara çikma ve idrar üretimini tesvik eder. | ||||||||||||
| Hücreler | Sarimsak, allicin içerigi nedeniyle bazi tip kanser hücrelerinde :apoptosis'>apoptosis i uyarir. | ||||||||||||
| Sarimsak, diallilpolisülfitler içermesi nedeniyle hücre zarlarindaki lipit peroksidasyon prosesiniengeller. | |||||||||||||
| Sarimsak, :chromosome'>chromosome lari radyoaktivite hasarindan, özellikle gama - isinlarindan korur. | |||||||||||||
| Immün sistem | Sarimsak, muhtelif kanser tiplerini önlemeye yardimci olur : | ||||||||||||
| Idrar kanserinin tekrarlama oranini azaltir.*** | |||||||||||||
| Sarimsak içerdigi diallyl disulfide - diallyl sulfide - s - allylmercaptocystineve diallyl trisulfide ler nedeniyle gögüs kanseri hücrelerinin büyümesini engellediginden gögüs kanserini önler ve eger varsa gögüs kanserinin ilerlemesini engeller. Gögüs kanseri hücreleri DNA sinda, gögüs kanseri büyüme faktörünü engelleyerek kanserli hücrelerin hizla çogalmasini engeller ve ayirt edilebilmelerini destekler.*** | |||||||||||||
| Sarimsak içerdigi diallyl disulfide - diallyl sulfide - s - allylmercaptocystine nedeniyle barsakkanserinin tekrarlama oranini %75 e kadar düsürür. | |||||||||||||
| Sarimsak içerdigi diallyl disulfide nedeniyle yemek borusu kanserini önlemede % 100 bir koruma saglayabilir. | |||||||||||||
| Lösemi kanseri hücreleri DNA sinda, lösemi kanseri büyüme faktörünü engelleyerek kanserlihücrelerin hizla çogalmasini engeller ve ayirt edilebilmelerini destekler. | |||||||||||||
| Karaciger kanseri hücreleri DNA sinda, karaciger kanseri büyüme faktörünü engelleyerek kanserli hücrelerin hizla çogalmasini engeller ve ayirt edilebilmelerini destekler. | |||||||||||||
| Akciger kanserini önlemeye yardim eder ve kanserin ilerlemesini engeller. | |||||||||||||
| Lenf kanserinin iyilestirilmesinde yardici olabilir. | |||||||||||||
| Sarimsakdaki ajeone un epstein - barr virüsünü inhibe etmesi nedeniyle sarimsak :burkitt's lymphoma'>burkitt's lymphomahücrelerini zehirler. | |||||||||||||
| Sarimsak içerdigi s - allylmercaptocystineyüzünden prostat kanserinin ilrlemesini engellemeye yardim eder.*** | |||||||||||||
| Sarimsak, prostat kanser hücrelerinin büyümesini uyaran 5 - lipoxygenase enziminin aktivitesini engeller. | |||||||||||||
| Sarimsak, deri kanserine karsi korur. :Melonoma'>Melonoma nin büyümesini engeller. | |||||||||||||
| Mide kanserine sebep oldugu düsünülen helicobacter pylori yi baskiliyarak mide kanserini önlemeye yardimci olur. | |||||||||||||
| Gidalarla alinan nitritlerin kansorejen nitrosaminlere dönüsmesini C Vitamininden daha etkin bir sekilde önler. | |||||||||||||
| Sarimsak karacigerin kanserojen maddeleri detoksifiye etmesini kolaylastirarak onlarin vücudun diger organlarina zarar vermesini engelleyerek bazi kanser türlerini önlemeye yardimci olur. | |||||||||||||
| Sarimsak birçok kanser hücresindeki büyüme faktörü ( thymidine ) nün birlesmesini engeller. | |||||||||||||
| Sarimsak, allicin içerigi nedeniyle bazi tip kanser hücrelerinde :apoptosis'>apoptosis i uyarir. | |||||||||||||
| Sarimsak immün sistemi uyarir : | |||||||||||||
| :Antijenleri'>Antijenleri yok etmeleri için :lenfositleri'>lenfositleri uyarir. | |||||||||||||
| :Antijenleri'>Antijenleri ve kanser hücrelerini yok etmeleri için :makrofajlari'>makrofajlari uyarir. | |||||||||||||
| Sarimsak alimindan 3 hafta sonra NK :lenfositleri'>lenfositleri, :Antijenleri'>Antijenleri ve kanser hücrelerini yok etmeleri için % 160 uyarir.*** | |||||||||||||
| Bazi zararli bakterileri inhibe eder veya öldürür. | |||||||||||||
| Bacillus subtilis bakterisini inhibe eder. | |||||||||||||
| Clostridium perfringens - Eschericia coli - Salmonella enteritidis zararli bakterilerini öldürür. | |||||||||||||
| Helicobacter pylori bakterisini baskilar. | |||||||||||||
| Proteus vulgaris - Shigella - Staphylococcus aureus ve Streptococcus zararli bakterilerini inhibe eder. | |||||||||||||
| Sarimsak en az 17 adet mantari öldürür veya inhibe eder : | |||||||||||||
| Aflatoxin in toksitesini azaltir. | |||||||||||||
| Sarimsak Aspergillus flavus - Aspergillus fumigatus - Aspergillus nigergibi mantarlara karsi anti - fungal aktivite gösterir. | |||||||||||||
| :Candida albicanlari'>Candida albicanlari ve :dermatophyteleri'>dermatophyteleri inhibe eder.*** | |||||||||||||
| Sarimsak cryptococcus neoformans i baskilar. | |||||||||||||
| Sarimsak bazi zararli parazitleri inhibe eder : | |||||||||||||
| Cryptosporidium parvum ve giardia lamblia yi inhibe eder. | |||||||||||||
| Sarimsak birçok zararli virüsü yok etmeye yardim eder : | |||||||||||||
| AIDS hastalarinda NK :lenfositleri'>lenfositlerin tekrar aktivasyonlarini kazanmasina yardim ederek hastalarin tekrar eski seviyelerine dönmelerine ve immün sisteminde yardimci/baskilayici hücre oranini gelistirmeye yardimci olur.***Örnegin 6 hafta, günde 5 gr sarimsak ekstrakti alindiginda. | |||||||||||||
| Soguk alginligina sebep olan virüsleri engeller ve içerdigi alliin dolayisi ile soguk alginligi semptomlarini iyilestirir. | |||||||||||||
| Cytomegalovirus ü baskilar. | |||||||||||||
| Grip semptomlarini iyilestirir. | |||||||||||||
| :Papilloma'>Papilloma olusumunu engeller. | |||||||||||||
| Rotavirus lari öldürür. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi histamin salgilanmasini inhibe ederek alerjilere karsi koyar. | |||||||||||||
| Iskelet kaslari | Sarimsak rheumatoid arterit semptomlarini iyilestirir. | ||||||||||||
| Kalp - damar sistemi | Damar sertlesmesiniönler.*** | ||||||||||||
| Olabilecek angina ataklariniönlemeye yardimci olur. | |||||||||||||
| Ajoene - Allicin - Alliin - Adenosine - Quercetin içerigi dolayisi ile fibrin and thromboxane A2 üretimini | |||||||||||||
| bloke ederek anormal kan pihtilasmalarini engeller. | |||||||||||||
| Kan dolasimini gelistirir. | |||||||||||||
| Damarlardaki lifli maddeleri parçalar, damarlarin esnekligini gelistirir ve saglamlastirir. | |||||||||||||
| :Fibrinojen'>Fibrinojen seviyelerini düsürür : | |||||||||||||
| Hem ham hem de kizarmis sarimsak, alindiktan 6 saat sonra :Fibrinojen'>Fibrinojen seviyelerini azaltir ve alima | |||||||||||||
| devam edildiginde bu uzun dönemde de düsmeye devam eder. | |||||||||||||
| Bazi kalp rahatsizliklarini iyilestirir. | |||||||||||||
| Kalp krizi riskini azaltir ve kalp krizi geçirmis kisilerde de ikinci olasi kalp krizi riskini düsürür. | |||||||||||||
| Klinik çalismalar ikinci kalp riskini 2. yil % 30, 3. yil % 60azaltir. Sürekli sarimsak alanlarda 2. kalp | |||||||||||||
| krizinden ölme orani 2. yilda % 50, 3. yilda ise % 66oraninda azalir. | |||||||||||||
| Kandaki :hematocrit'>hematocrit seviyelerini düsürür. Neticede kan incelir. | |||||||||||||
| Hipertansiyon hastalarinda yükselmis kan basincini düsürür.*** | |||||||||||||
| Sarimsak alimindan bir hafta sonra hastalarin % 40 inda 20 mmHg veya daha fazla bir düsüs | |||||||||||||
| görülmüstür.*** | |||||||||||||
| Sürekli sarimsak aliminda, :intermittent claudication'>intermittent claudication hastalarinda yürüyüs mesafesini gelistirir. | |||||||||||||
| Sarimsak, :platelet aggregating factor'>platelet aggregating factor üretimini engeller. | |||||||||||||
| Sarimsak, serum thromboxane A2 ve thromboxane B2 seviyelerini düsürerek :thrombosis'>thrombosis i | |||||||||||||
| önlemeye yardimci olur.*** | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstrakti C, E vitaminleri ve folik asitle birlikte kullanildiginda sickle - cell | |||||||||||||
| anemia hastalarinda agrili oaylari azaltir. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstrakti iltihaplanmalari engeller. | |||||||||||||
| Sarimsagin yasam süresini arttirdigina inanilir.*** | |||||||||||||
| Kulaklar ve isitme | Sarimsak, mantarlarin asiri hizla çogalmasiyla olusan :otitis externa'>otitis externa yi iyilestirir. | ||||||||||||
| Metabolik sistem | Sarimsak birçok antioksidan özellikli madde ihtiva ettiginden iyi bir antioksidan özelligi gösterir.*** | ||||||||||||
| Allicin içerigi nedeniyle serbest hidroksil radikallerinin aktivasyonunu yok eder.*** | |||||||||||||
| Sarimsak ekstresi : | |||||||||||||
| Sivi peroksidasyonunu inhibe eder. | |||||||||||||
| Toplam serum kolestrol seviyesini düsürür. Takriben %7 kadar.*** | |||||||||||||
| Vücudun karacigerdeki kolestrol üretimini düsürür. | |||||||||||||
| Serum HDL kolestrol seviyesini azaltir. | |||||||||||||
| Günlük 900 mgalinan sarimsak, serum LDL kolestrol seviyesini % 11 kadardüsürür. | |||||||||||||
| Seker hastalarinda kan sekeri seviyesini düsürür. | |||||||||||||
| Kansorejen kimyasallarin karacigerde, vücuda yayilmadan temizlenmesine yardim eder. | |||||||||||||
| :Obezite'>Obezite nin iyilestirilmesinde yararlidir. Bunu kandaki norepinephrine seviyesini arttirarak kahve | |||||||||||||
| :adipose'>adipose dokudaki :thermogenesis'>thermogenesis i tesvik ederek yapar. | |||||||||||||
| Sarimsak fiziksel tahammül gücü ve fiziksel dayanimi arttirir. | |||||||||||||
| Sarimsak toplam serum trigliserit seviyesini % 30 kadar düsürebilir. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstraktiLDL kolesterol ve VLDL kolesterolün oksidasyonunu engeller. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstraktibeynin frontal lobe unda yaslilikla olabilecek büzülmeleri engeller. | |||||||||||||
| Seksüel sistem | Menstrüal akisi uyararak amenorrhea yi hafifletir. | ||||||||||||
| Günde alinan 800 - 1600 mg eskimis sarimsak ekstrakti :pre - menstrual sendromlarinin'>pre - menstrual sendromlarinin pek çogunu | |||||||||||||
| hafifletir. | |||||||||||||
| Sindirim sistemi | Sarimsak istahi uyarir. | ||||||||||||
| Sarimsak içerigindeki fructooligosaccharide ler nedeniyle bazi faydali bakterilerin ( bifidobacteria | |||||||||||||
| bifidus ve lactobacillus acidophilus dahil ) büyümelerini destekler. | |||||||||||||
| Sarimsak dizanteriyi iyilestirir. | |||||||||||||
| Sarimsak barsak parazitlerini elimine etmeye yardim eder. | |||||||||||||
| Birçok barsak kurdunun elimine edilmesini kolaylastirir. | |||||||||||||
| :Hookworm'>Hookworm lari öldürmeye çalisir. | |||||||||||||
| Sarimsak alliin and allicin içerigi dolayisiyla :tapeworm'>tapeworm lari öldürmeye çalisir. | |||||||||||||
| Sinir sistemi | Yüksek dozajda sarimsak cryptococcal :menenjitin'>menenjitin iyilesmesinde yardimci olur. | ||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi beyninhippocampus bölümündeki nöronlarin ölmesini önlemeye | |||||||||||||
| yardimci olur. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi beynin frontal lobeunun yaslilikla büzülmesini (atropi)engeller. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi beynin ögrenme kabiliyetinigelistirmeye yardimci olur. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi beynin hafiza gelisimive akilda tutabilmesinigelistirir. | |||||||||||||
| Solunum sistemi | Astimi hafifletir. | ||||||||||||
| Kronik bronsiti önlemeye yardim eder. Alliin içerigi dolayisi ile bronsitleri hafifletir. | |||||||||||||
| Alliin içerigi dolayisi ile soguk alginligi semptomlarini hafifletir. | |||||||||||||
| Grip semptomlarini hafifletir. | |||||||||||||
| Akcigerde toplanmis mukozu çözer. | |||||||||||||
| Sinüzit hastalarinda toplanmis mukozun çözülmesine yardim eder. | |||||||||||||
| Bagirtili öksürügün iyilestirilmesinde yardimci olur. | |||||||||||||
| Uzun ömür - yaslanma | Yaslanma prosesinibazi açilardan engeller. | ||||||||||||
|
|||||||||||||
| Destekledikleri | Aminoasitler :Vücudun :glutathione'>glutathioneseviyelerini arttirir ve okside :glutathione'>glutathione seviyesini azaltir. | ||||||||||||
| Enzimler : Sarimsak:glutathione'>glutathione reductase seviyesini arttirir. | |||||||||||||
| Nitric Oxide Synthase enzimini aktive eder. | |||||||||||||
| Hormonlar : Sarimsak plazma luteinizing hormone seviyesini arttirir. | |||||||||||||
| Testosterone hormonunu arttirir. | |||||||||||||
| Nörotransmitterler :Sarimsak plazma norepinephrineseviyesini arttirir. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis Sarimsak ekstresi bir antioksidan enzim olan Superoxide Dismutase üretimini arttirir. | |||||||||||||
| Balik yaginin LDL kolestrolü arttirmasini ters etkiler, beraber kullanildiginda düsürür. | |||||||||||||
| Etkilestikleri | Warfarin adli ilaçla birlikte kullanilmamalidir,:antikoagülent'>antikoagülent etkisini arttirarak kanamaya sebep olabilir. | ||||||||||||
|
|||||||||||||
| Vitaminler | A - B1(0,2) - B2(0,8) - B3(0,3) - C(8) - Biotin - Choline - E | ||||||||||||
| Mineraller | Bakir - Boron - Çinko - Demir(1,4) - Fosfor(13,3) - Germanium - Iyot - Kalay - Kalsiyum(38) - Kobalt - Krom - | ||||||||||||
| Kükürt(800) - Magnezyum - Mangan - Molibden - Nikel - Potasyum - Selenyum(8) - Silikon - Vanadyum | |||||||||||||
| Kimyasallar | Aminoasitler(1200) :Arginine - Aspartik Asit - Carnitine - Cysteine - Glutamik Asit - Glycine | ||||||||||||
| Histidine - Isoleucine - Leucine - Lysine - Methionine - Ornithine - Phenylalanine - Proline | |||||||||||||
| Taurine - Threonine - Tryptophan - Tyrosine | |||||||||||||
| Karbonhidratlar(28000) : Fruktoz - Fructosans - Fructooligosaccharideler - Glükoz - Raffinose - Sukroz | |||||||||||||
| Cysteine türevleri :Alliin *(1) - Cycloalliin(100) - Gamma - Glutamyl - S - Allyl - Cysteine | |||||||||||||
| Isoalliin(60) - Methiin(120) - S - allylmercaptocysteine - S - Methyl - Cysteine | |||||||||||||
| Enzimler(2000) :Alliinase* - Peroxidase - Tyrosinase | |||||||||||||
| Lipidler(150) :Arachidonik Asit - Beta Sitosterol - Oleik Asit | |||||||||||||
| Saponinler :b - Chlorogenin - Eruboside B | |||||||||||||
| Nükleik bilesikler :Adenosine - Cytidine - Guanosine - Inosine - Thymidine - Uridine | |||||||||||||
| Organik asitler :Phytik asit - Süksinik asit(80) | |||||||||||||
| Polifenoller :Allixin - Klorogenik asit - Kaempferol - Kafeik asit - Quercetin - Rutin | |||||||||||||
| Kükürtlü bilesikler(2300) :2,3 Ajoene - Allicin - Allyl Disulfideler - Allyl Methyltrisulfide | |||||||||||||
| Allyl Propyl Disulfide - Diallyl Disulfide - Diallyl Sulfide - Diallyl Tetrasulfide - Diallyl Trisulfide | |||||||||||||
| Diallyl Polysulfideler - Glucosinolates | |||||||||||||
| Su(65000) | |||||||||||||
|
|||||||||||||
| Toplanmasi | Sonbaharda yapraklar ve sogan bogazi kuruduktan sonra topraktan çikarilir. Saplar birbirine baglanarak kuru, havadar yerlerde asilarak kurutulur. | ||||||||||||
| Saklanmasi | Kuruyan sarimsak 0 - 2'C de, çok nemli olmayan yerlerde uzun süre asilarak saklanabilir. | ||||||||||||
| Yararlanilan Kisimlari | Tazeyken gövde ve yapraklari da yenilir. Baharat ve ilaç olarak kök sogani taze veya kuru olarak kullanilir. | ||||||||||||
| Kullanma Sekli | Içten ve distan kullanilir. | ||||||||||||
| Hazirlanma Biçimi | Tentür : 250 gr sarimsak soyulup çok ince kiyilarak 1 litre cinveya votka ile karistirilir. 30'C de agzikapali olarak iki haftabekletilir. Sicaklik gece ve gündüz ayni kalmalidir. Sik sik çalkalanmalidir. Sürenin sonunda preslenerek tülbentten süzülür, agzi kapali siselerde 1 yildan fazla saklanabilir.Sulandirilarak veya oldugu gibi kullanilabilir. | ||||||||||||
| Su : Soyulmus disler preslenerek elde edilir. Taze olarak hazirlanip sulandirilarak içilebilir. Balli su veya sütle karistirilarak içilir. Su 1 - 2 parça sarimsak disi ezilerek 1 çay fincani suda 6 - 8 saat demlendirilerek de yapilabilir. | |||||||||||||
| Krem :2 kisim iyice ezilmis sarimsak, 2 kisim bal ve bazen arzu edilirse 1 kisim tereyag karistirilarak | |||||||||||||
| yapilir. | |||||||||||||
| Tavsiye edilen dozajlar | Taze sarimsak: Günlük alinacak taze veya pismis sarimsak miktari 3 - 10gr dir. Bu da 1 - 3 dis | ||||||||||||
| sarimsaga tekabül eder. Klinik etkilerin günlük 1,8 gr taze sarimsakla elde edildigi tesbit edilmistir. | |||||||||||||
| Mide kanserinin günlük 20 gr taze sarimsak ile, veya 6 dis sarimsak veya 6,6 gr ticari hazir sarimsak | |||||||||||||
| alinarak önlenebilecegi görülmüstür. | |||||||||||||
| Tablet sarimsak : 1 gr sarimsak tableti 3 gr taze sarimsagatekabül eder. Dolayisiyla günde 1 - 3 tablet | |||||||||||||
| veya kapsül yeterlidir. Örnegin kalp sistemi için günde 900 mg toz sarimsak veya 18 mg sarimsak yagi | |||||||||||||
| kafi gelir. | |||||||||||||
| Hangi sarimsak : Kanserle mücadelede pismis sarimsak, sivi veya toz sarimsak hepsi taze | |||||||||||||
| sarimsakla esdegerdir. | |||||||||||||
| Ham sarimsak :Sarimsagin saglikla ilgili yararli özelliklerini karsilar. | |||||||||||||
| Pismis sarimsak :Sarimsagin saglikla ilgili yararli özelliklerini karsilar. | |||||||||||||
| Sarimsak yagi : Sarimsagin suda çözünebilen faydali kisimlarini(alliin dahil) karsilamaz. | |||||||||||||
| Daha ziyade deri kanseri, impetigove kan pihtilasmasiniengellemekte faydalidir. | |||||||||||||
| Sarimsak tozu :Nemi alindiktan sonra ögütülerek yapilir. Ancak suyunu alma prosesi esnasinda | |||||||||||||
| alliin içeriginin % 50 sinikaybeder. Tekrar su ilavesiyle bir miktar alliin olusur. Dozaj hesabinda 3 gr | |||||||||||||
| taze sarimsagin karsiligi 1 gr toz sarimsak kabul edilir. | |||||||||||||
| Yaslandirilmis sarimsak ekstrakti :Ezilmis sarimsagi % 15 - 20 lik alkolde 20 ay bekletilerek hazirlanir. | |||||||||||||
| Digerlerinden farkli olarak allicin ihtiva etmez. Ancak hatiri sayilir miktarda kükürt bilesikleri ihtiva eder. | |||||||||||||
| Saglik etkileri de farklidir. Allicin ihtiva etmediginden immün sistemde zararli mikroorganizmalara karsi | |||||||||||||
| daha az etkindir. Kokusu standart sarimsaklara göre daha hafiftir. Bekledikçe bazi yeni kükürt | |||||||||||||
| bilesikleri olusur. Alliin (S - allyl L - Cysteine) ve S - allylmercaptocysteinegibi. Ancak saglik açisindan tam | |||||||||||||
| bire bir karsilikli mukayeseler yapilmadigindan çok genis çapli bir saglikli mukayese bilgisine sahip | |||||||||||||
| degiliz. Fiyat olarak diger ürünlerden 3 misli pahalidir. | |||||||||||||
| Ticari bulunabilirlik | Toz sarimsak ::1:1'>1:1 sivi ekstrakt - 100 mg kapsül - 200 mg kapsül - 500 mg kapsül - 650 mg kapsül | ||||||||||||
| (standart: 6 mg allicin - 6 mg thiosulfinate - 13,2 mg alliin - 5,2 mg gamma glutamyl cysteine - 4,2 mg | |||||||||||||
| toplam kükürt) - 900 mg kapsül | |||||||||||||
| 300 mg tablet(standart: 5400 mcg alliin - 6000 mcg gamma - glutamylcysteine'ler - 2550 mcg | |||||||||||||
| thiosulfinate'lar - 1950 mcg sülfür - 2400 mcg allicin) - 400 mg tablet - 600 mg tablet | |||||||||||||
| Toz, koku kontrollü sarimsak : 325 mg kapsül - 500 mg kapsül(5 mg allicin potansiyelli | |||||||||||||
| 556 mg kapsül - 800 mg kapsül | |||||||||||||
| Toz, kokusuz sarimsak :100 mg tablet - 1000 mg tablet - 1666 mg tablet | |||||||||||||
| 500 mg kapsül - 550 mg kapsül | |||||||||||||
| Sarimsak yagi:Suya yatirilmis sarimsagin destillenerek yagli ve sulu kisimlarinin ayrilmasiyla üretilir. | |||||||||||||
| 1mg 500:1konsantre yumusak jel kapsül(500 mg sarimsak yagina esdeger | |||||||||||||
| 310 mg yumusak jel kapsül - konsantre yumusak jel kapsül(350 mg sarimsak yagina esdeger | |||||||||||||
| 1500 mg yumusak jel kapsül - 1:5 sarimsak yagi tentürü - sivi sarimsak yagi(59 ml) | |||||||||||||
|
|||||||||||||
| Ana Vatani | Orta Asya bozkirlari | ||||||||||||
| Yetistigi bölgeler | Yaygin olarak yetistirilir. | ||||||||||||
| Tarihçe | Tarihi 7000 yil öncesine kadar gider. Misirda piramitlerin yapiminda isçilere sarimsak, sogan ve turp verilerek saglikli kalabilmeleri saglaniyordu. Herodot, Keops piramidi üzerinde 100.000 kisi çalistigi, yapiminin 20 yil sürdügü ve bu sürede çalisanlara 1600 gümüs talent lik(yaklasik 6,5 milyon dolarlik) sogan, sarimsak ve turp verildigini piramit üzerinde yazildigini anlatmaktadir. |
||||||||||||
| Papirüs Ebers deki 900 reçetenin 22 sinde sarimsak bulunmaktadir. Firavunlar mezarlarina resimlerini ve topraktan yapilmis modellerini koymuslardir. |
|||||||||||||
| Hindistanda sarimsakla yapilmis bir sivi karisim, yara ve çibanlarin tedavisinde enfeksiyon önleyiciolarak kullanilirdi. |
|||||||||||||
| Israilliler sarimsagi ilaç ve baharat olarak kullanmislardir. |
|||||||||||||
Sus taki Pers sarayindagünde yaklasik 26 kg sarimsak, 13 kg da sogan yenmekteydi. |
|||||||||||||
| Babilon da I.Ö 8. yüzyil da Asur krali Merodah Dünyanin ilk sifali bitki ve baharat bahçesini kurmusolup içlerinde yetisen 64 bitkiden ikisi sogan ve sarimsakti. |
|||||||||||||
| Marsilyada 1721 yilinda salgindan etkilenmeyen ve ölü soyduklari için ölüm cezasina çarptirilan 4 hirsizin cezasi kullandiklari ilaci açiklamalari kaydi ile müebbet hapise çevrilmistir. Formüllerinde sarimsak da bulunmaktaydi. |
|||||||||||||
| Hippokrates, Dioskurudes, Plinus, Galenus, Paracelsus, Lonicerus burada çok fazla yer tutacak kadar çok sayida hastaligin tedavisinde kullanmislardir. |
|||||||||||||
| 1925 de Paris Ilmi Arastirmalar Akademisi (ateroskleroz)damar sertlesmesine karsi etkisini tesbit etmistir. 1958 de Luis Pastör sarimsagin bakteri öldürücü oldugunu bulmustur. 1971 - 1983 arasiçalismalar sonucu Amerika da kan pihtilasmasina engel oldugu bulunmustur. 1985 de tifüs basilinekarsi penisilin ve sulfoguaninden daha etkin oldugu tesbit edilmistir. 1mgsarimsagin yaklasik 15 birimpenisiline esdegerdir. |
|||||||||||||
| 3. Dünya savasi sirasinda Rus ordusunda yaralari dezenfekte etmek ve iyilestirmek amaciyla yogunsekilde kullanilmistir. Bu yüzden o dönemlerde Rus penisilini diye anilmistir. |
|||||||||||||
| Inançtaki yeri | Balkanlar, Ön Asya, Iran ve çevresi birçok ülkede hortlaklar, büyü ve nazara karsi kullanilmistir.Bu inanis günümüzde halen ülkemizde de devam etmektedir. Kapiya at nali ile birlikte sarimsak asmaadeti gibi. Eski Misir da bitki kutsal kabul edilmis olup sarimsak üzerine yemin edilmekteydi. |
||||||||||||