Bitkiler
papatya
|
|||||||||||||
Türkçe adi | PAPATYA |
||||||||||||
Türkçe Diger Adlari | Adi papatya - Ak baba - Akbulaç - Babunç - Esek papatyasi - Kelkizçiçegi - Kel papatya - Küçük papatya - Margarita - Mayis papatyasi - Tibbi papatya |
||||||||||||
Latince Adi | Chamaemelum nobile(Roman - English) |
||||||||||||
Matricaria chamomilla (Matricaria recutita - Chamomilla recutita) (German - Hungarian ) |
|||||||||||||
Ingilizce adi | Chamomile |
||||||||||||
Diger Adlari | |||||||||||||
Familyasi | Asteraceae(Compositae) |
||||||||||||
| |||||||||||||
Botanik Bilgisi | Az nemli topraklarda ve sicak yerlerde yetisir. 1 yillik bir bitkidir. Gövdesi çok dalli olup dallarin içi özlüdür. Boyu 20 - 60 cmarasinda degisir. Yapraklar üç parçali tüycük gibidir. Çiçekler sap ve dallarin uçlarindan çikar. Orta sari bir göbegin etrafina daire seklinde yan yana siralanmis beyaz yapraklarseklindedir. Çiçek çapi 1,5 - 2,5 cm arasinda, sari göbek 8 - 15 mm, beyaz yapraklar ise 3 mm genislik ve 6 - 9 mm boyundadirlar. Çiçeklerin ortasindaki sari noktamsi çiçekleri kisa tüpcükler halinde olup uçucu yagca en zengin yer burasidir. Izmir Bornovada yetistirilenpapatya çiçeklerindeki chamazulenmiktarinin Almanyada yetistirilenlere es degeroldugu tesbit edilmistir. Anadoluda yetisenlerde bu madde pek bulunmamaktadir. Bu yüzden ihraç degerleri pek yoktur. |
||||||||||||
Kokusu - Tadi | Aci ve baharli bir tadi, güzel aromali bir kokusu vardir. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Papatya çayi stres azaltici ve ruhsal rahatlatici olarak kullanilir. |
|||||||||||||
Sindirimi kolaylastirir. |
|||||||||||||
Idrar miktarini arttirir, vücudu zehirlerden temizlemeye yardimci olur. |
|||||||||||||
Papatya kokusu, sakinlestirici olup ani öfkelenmelere iyi gelir ve depresyonu azaltir, ayrica uykusuzluga da iyi gelir. |
|||||||||||||
Kaynar su buharina atilmis çiçeklerinin bugusunu teneffüs etmek sinüziti iyilestirir. |
|||||||||||||
Papatya çayi kadinlarin regli dönemlerindeki depresif durumlarini gidermede yardimci olur. |
|||||||||||||
Papatya apigenin dahil, hareketleri nonsteroid anti - iltihapsallara benzeyen dogal anti - iltihapsallariçerir. Ayrica anti - bakteriyal ve anti - mantar kimyasallar da içerir. |
|||||||||||||
Içerdigi dogal antispazmatik maddeler tahris olmus mideyi yatistirir. |
|||||||||||||
Düz kas dokularinda sakinlestirici etki yapar, sirt agrilarini iyilestirir. |
|||||||||||||
Cilt iltihaplanmalari ve günes yaniklari için iyidir. Ayrica cildi temizler ve sakinlestirir. |
|||||||||||||
Spazm çözücü ve gaz gidericidir. Mide kramplarinda kullanilir. Strese bagli yanma, eksime, gaz sorunlari ve kramplarina iyi gelir. |
|||||||||||||
Soguk papatya çayi kompresi göz kapagi iltihaplanmalari, kasintilari ve göz sulanmalarina iyi gelir. |
|||||||||||||
Gargarasi dis eti yaralarina iyi gelir. |
|||||||||||||
Bebeklerde egzemayi iyilestirmede yararli olabilir. |
|||||||||||||
Çocuklarda ishal kesmede faydali olur. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Öngörülen ölçülerde kullanildiginda belirlenmis bir yan etkisi yoktur. Yagi, tiroit bezinin salgisini arttirdigindan dikkatli kullanilmalidir. Saf 6 gr kekik yagi içildiginde öldürücü etki yapabilir.Yine yagi tümör yapabilir ve karacigeri rahatsiz kisilerde kesinlikle zararlidir. Dahili olarak alinmamalidir. Kekik çayinin böyle bir etkisi yoktur. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Agiz sagligi | Papatya çayi ile yapilan gargara agiz ülserlerinin iyilesmesine yardimci olur. |
||||||||||||
Anti - toksikligi | Papatya yaginin kokusu asiri stresden sorumlu adrenocorticotropic hormone unun salgilanmasiniazaltir. |
||||||||||||
Papatya içerigindeki chamazulene nedeniyle sik sik iltihaplanmalara neden olan 4 Leukotrienesserisini inhibe eder. |
|||||||||||||
Deri | Yagi topik olarak egzemanin iyilestirilmesine yardimci olur. |
||||||||||||
Anektodal raporlara göre göz kasintilarina iyi gelir. |
|||||||||||||
Yagi topik olarak deri döküntülerini iyilestirir. |
|||||||||||||
Yagi kurulip'leri iyilestirir. |
|||||||||||||
Levomenol içerigi dolayisiyla psoriasis(sedef) hastaliginin sebebiyet verdigi deri hasarini önler. |
|||||||||||||
Papatya deri sagligini gelistirir. |
|||||||||||||
Levomenol içerigi dolayisiyla topik olarak kuru derinin rahatsizligini giderir. |
|||||||||||||
Levomenol içerigi dolayisiyla yasli derinin burusukluklarini giderir ve düzgünlestirir. |
|||||||||||||
Levomenol içerigi dolayisiyla ultra - viyole radyasyonunun derideki hasarini azaltir. |
|||||||||||||
Topik olarak yaralarin iyilesmesini hizlandirir. |
|||||||||||||
Diskilama sistemi | Idrar kesesinin saglikli çalismasina yardimci olur. |
||||||||||||
Immün sistem | Zararli bakterilerin bazi türlerini öldürür. |
||||||||||||
Atesi düsürür. |
|||||||||||||
Içerigindeki chamazulene ve bisabolol nedeniyle iltihaplanmayi azaltir. |
|||||||||||||
Sabahlari aç karnina çayi içildiginde barsak parazitlerinden kurtulmaya yararli olur. |
|||||||||||||
Bazi zararli maya çesitlerini öldürür. |
|||||||||||||
Iskelet - kas sistemi | Artrit, kas kramplari ve romatizmayi iyilestirmeye yardimci olur. |
||||||||||||
Kalp - damar sistemi | Merhem olarak sürüldügünde hemoroidlere iyi gelir. |
||||||||||||
Metabolizma | Jaundice rahatsizligini iyilestirir. |
||||||||||||
Saçlar | Apigenin içerigi nedeniyle saçin rengini açar ve parlaklastirir. |
||||||||||||
Seksüel sistem | Soguk çay amenorrhea yi iyilestirerek kanamanin olmasini kolaylastirir. |
||||||||||||
Soguk çay genellik pre - menstrual syndrome ile baglantili olan uterus tikanikliligini iyilestirir. |
|||||||||||||
Papatya bir uterus tonigi olarak çalisir. |
|||||||||||||
Sindirim sistemi | Istahi uyarir. |
||||||||||||
Colic leri iyilestirir. |
|||||||||||||
Colit semptomlarini iyilestirir. |
|||||||||||||
Özellikle elma pektini ile kombine edildiginde ishali iyilestirir. |
|||||||||||||
Sindirim sistemini uyararak hazmi kolaylastirir. |
|||||||||||||
Diverticulosis i iyilestirir. |
|||||||||||||
Mide gazlarini giderir. |
|||||||||||||
Kötü besinler kaynakli nefes kokularini giderir. |
|||||||||||||
Içerigindeki chamazulene ve bisabolol un anti - iltihapsal özelliklerinden dolayi peptik ülseriiyilestirmede faydali olur. |
|||||||||||||
Sinir sistemi | Merkezi sinir sistemini sakinlestirerek anksiete nin bazi durumlarini iyilestirir. |
||||||||||||
Merkezi sinir sistemini sakinlestirir. |
|||||||||||||
Papatya çayi bas agrilarina iyi gelir. |
|||||||||||||
Merkezi sinir sistemini sakinlestirerek uykusuzlugu iyilestirir. |
|||||||||||||
Yaginin kokusu ruhsal durumu iyilestirir. |
|||||||||||||
Agriyi, siziyi iyilestirmede faydali olur. |
|||||||||||||
Yaginin kokusu asiri stresli durumlardasalgilanan adrenocorticotropic hormone unun salgilanmasini azaltir. |
|||||||||||||
Solunum sistemi | Astimin iyilesmesinde faydalidir. |
||||||||||||
Soguk alginliginin iyilesmesinde yararlidir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Etkilestikleri | Passion flower ile karsilikli etkilesir. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Vitaminler | A Vitamini |
||||||||||||
Mineraller | Çinko - Demir - Kalsiyum fosfat - Magnezyum fosfat - Mangan - Potasyum fosfat |
||||||||||||
Kimyasallar | Organik asitler :Malik asit |
||||||||||||
Polifenoller : Flavonlar :Anthemidin - Apigenin - Coumarinler - Luteolin - Tanninler |
|||||||||||||
Terpenler :Anthemal - Pinene - Spiroether |
|||||||||||||
Sesquiterpenes:Bisabolol - Chamazulene - Farnesine - Proazulene'ler |
|||||||||||||
Triterpenik asitler :Angelic Acid - Tiglic Acid |
|||||||||||||
Digerleri :Antheme - Anthemic Acid - Anthesterol - Levomenol - Tiglic Acid - Valerianic Acid |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Toplanmasi | Çiçekler tam olarak açtiktan 4 - 5 gün sonra toplanir. Ilk bahar ve son baharda açar, açma dönemi 50 - 60 gün sürer. Çiçekler 25 günde tam olarak olgunlasirlar. Fransa ve Italyada tarimi yapilmakta olup bunlarin boylari 80 cm kadar gelmektedir. Çiçekler sapsiz olarak toplanir ve tahta bir taban üzerineince serilerek karistirmadan kurutulur. Kurutma 14 - 15 gün sürer. Kurutma yerinin üstünde çati olmali yani gölgede kurutulmalidirlar. Güneste kurutulanlarin kalitesi düsüktür. |
||||||||||||
Saklanmasi | Nem çekme özelliginden dolayi kuru kaplarda agzi sikica kapatilarak saklanir. Agaç fiçilar tercih edilir. |
||||||||||||
Yararlanilan Kisimlari | Çiçekleri |
||||||||||||
Kullanma Sekli | Içten ve distan kullanilir. |
||||||||||||
Hazirlanma Biçimi | Çay : 1 tatli kasigi çiçek 1 su bardagikaynar su ile 15 dakika haslanip süzülür. |
||||||||||||
Yag :Bir sisenin içi bastirilmadan papatya çiçekleri ile dodurulup üstüne 1 - 2 mm çikacak kadarzeytin yagi doldurulur. Güneste arada sirada çalkalayarak 15 gün bekletilip süzülerek koyu renklisiselerde saklanir. |
|||||||||||||
Yag : Papatya yagina kamilosan da denmektedir. Ana maddesi koyu mavi renkli Proazulen - C olup90'c nin üzerinde chamomilla azulene dönüsür. 1 su bardagi zeytin yagina 2 - 3 avuç dolusu ince kiyilmis papatya çiçegi karistirilir. Karisim sicak su banyosunda 2 - 4 saat arasi bekletilir. Süzülüp koyurenkli siselerde serin bir yerde saklanir. |
|||||||||||||
Tentür : 150 grince kiyilmis papatya çiçegi 500 ml %70 lik alkoliçine konur. Oda sicakliginda ara sira çalkalayarak 10 - 15 gün bekletilip süzülür. Çiçeklerde kalan sivi iyice sikilarak tentüre katilir. |
|||||||||||||
Öz : 30 gr papatya çiçegi 150 ml suda10 - 15 dakika kaynatilip süzülür. |
|||||||||||||
Surup : 1 litre beyaz sarapta 1 yemek kasigi esmer seker eritilip içine kiyilmis papatya çiçekleri doldurulur. 15 gün dinlendirilir. Sekersiz olarak da yapilabilir. Içerken tatlandirilabilir. Sindirim kolaylastirici bir surup için en az 2 ay dinlendirilmesi gerekir. |
|||||||||||||
Kompres : 1 çorba kasigi çiçek üzerine 1 su bardagi kaynar süt dökülüp 10 dakika demlenerek süzülür. Posasi atilir. Kalan sivi ile kompres yapilir. |
|||||||||||||
Banyo : 2 bardak papatya özü banyo suyuna katilarak küvette 30 - 35'c lik suda 10 - 20 dakika yatilir. |
|||||||||||||
Bitki yastigi : Keten bir torba papatya ile doldurulup iyice isitilarak hasta organin üzerine konur. |
|||||||||||||
Bitki bugusu : Bir süzgece konan papatyalar kaynar çaydan üzerinde buharla yumusatilip alinan yumusamis çiçeklerin kokusu genize çekilir. |
|||||||||||||
Merhem : 250 gr zeytin yagi veya margarin tavada iyice kizdirilip içine 2 avuç papatya çiçegi(25 gr)atilir. Köpüklenme baslayinca karistirilip agzi kapali 1 gün dinlendirilir. Ertesi gün tekrar isitilip süzülerek agzi kapali bir kapta buzdolabinda saklanir. |
|||||||||||||
Tavsiye edilen dozajlar | Kuru çiçekler günlük 3 - 12 gr - konsantre kapsüller günlük 2 - 3 gr |
||||||||||||
Ticari bulunabilirlik | |||||||||||||
250 mgr - 350 mgr - 354 mgr - 360 mgr - 520 mgr kapsüller |
|||||||||||||
Toz 4:1 |
|||||||||||||
Bazi Alman papatyalari %1 apigenin içerikli olarak standartlastirilmistir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Ana Vatani | Tüm Avrupadan Hazar kiyilarina kadar yayilir. Ön Asya, Afganistan, Pakistan, Ganj kiyilari |
||||||||||||
Yetistigi bölgeler | Trakya, Istanbul, Marmara, Güney bati Anadoluda yaygindir. |
||||||||||||
Tarihçe | Tarih boyu genis çapli kullanila gelmis yaygin bir bitkidir. Özellikle çayi ve yagi çok kullanilr. Dioskurides bas agrisi, karaciger, böbrek, idrar yollari , menstrüasyon hastaliklarinda; Araplar10. yüzyilda pekçok hastalikta tam bir ilaç olarak; Ibn Sina da pekçok hastaliga ilaveten göz yaralanmalari ve kanlanmasinda, göz yorgunlugu ve kurulugunda; Azize Hildegard kadin hastaliklarinda; Paracelsus karin agrisi, sarilik, yüksek ates, bas agrisina ve distan da yara temizlemede kullanmistir. Matthiolus menstrüasyon tikanikligina, sarilik, astma, karaciger iltihabi, epilepsi, göz iltihaplari ve hemoroide karsi; Kneipp ise atesli üsütme, karin sancisi, mide hastaliklari v.s uygulamistir. Leclerc de bitkiyi pek çok özelligi dolayisi ile övmektedir. |
||||||||||||
Inançtaki yeri |