Bitkiler
melisa
|
|||||||||||||
Türkçe adi | MELISA |
||||||||||||
Türkçe Diger Adlari | Ogulotu - Acemotu - Kovanotu - Limon nanesi - Limonotu - Temreotu - Turuncan |
||||||||||||
Latince Adi | Melissa officinalis |
||||||||||||
Ingilizce adi | Bee Balm - Honeyplant - Lemon Balm - Melissa |
||||||||||||
Diger Adlari | |||||||||||||
Familyasi | Lamiaceae(Labiatae) (Mint) |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Botanik Bilgisi | Genellik kayalik daglarda yetisir. 25 - 30 yil yasadigi sanilmaktadir. Soguk bölgelerde kisin tamamen kaybolur. Baharla birlikte tekrar yeserir. Günesi ve sicagi sever. Gölge yerlerde yetisenlerin kokusu çok az veya hiç olmayip kaliteleri düsüktür. |
||||||||||||
Boylari 60 - 100 cm arasinda olup çok dalli, dikine bir bitkidir. Gövde 4 köse olup hafif tüylüdür. |
|||||||||||||
Yapraklari 3 - 5 cm boyunda elips seklinde ve kenarlari dislidir. Çiçekleri genellik beyaz ise de çok açikmavi ve çok açik sari ve kirmizi açtigi da olur. Haziran ve temmuzda çiçeklenir. |
|||||||||||||
Kokusu - Tadi | Yapraklarinin limona benzer bir kokusu, baharli aci tatlari vardir. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Sindirim sistemindeki tüm kramplara ve gaz siskinliklerineiyi gelir. |
|||||||||||||
Sakinlestirici etkisi olup korku ve depresyon sonucu olabilen sindirim problemlerine karsi basari ilekullanilir. |
|||||||||||||
Kalbi ve kan dolasimini güçlendirir. Yüzeysel kan damarlarini genisleterek yüksek kan basincinidüsürebilir. |
|||||||||||||
Terletici özelliginden dolayi grip gibi hastaliklarinda ates düsürmekte faydali olur. |
|||||||||||||
Hipertroidizmde rahatlama saglar. |
|||||||||||||
Merkezi sinir sistemini yatistirici etkisi vardir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Bilinen her hangi bir yan etkisi yoktur. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Immün sistem | Bazi zararli mantarlari engeller. |
||||||||||||
Folklorik bilgilere göre uçucu yag içerigi nedeniyle atesi düsürür. |
|||||||||||||
Krem seklindeki konsantre ekstrakti deriye sürüldügünde herpes simpleks tip - 1 ve tip - 2 virüsüengeller. Öyle ki iyilesme 10 günden 5 güne düsecek kadar hizlanir. Ayrica tekrarlanma periyotlari da 3,5 aya kadar uzar. Virüsü öldürmemesine ragmen onun çogalmasini engeller. Krem 70:1 ekstrakti% 1 ihtiva eder. |
|||||||||||||
Kremi herpes zoster lezyonlarini iyilestirir. |
|||||||||||||
Folklorik bilgilere göre gribi iyilestirir. |
|||||||||||||
Metabolizma | Rozmarinik asit içerigi nedeniyle antioksidan özellige sahiptir. |
||||||||||||
Troid bezine antibodylerin yapismasini engelleyerek Grave's hastaliginiiyilestirir. |
|||||||||||||
Sindirim sistemi | Melisa çayi koligiiyilestirir. |
||||||||||||
Sindirimsistemini uyarir. |
|||||||||||||
Folklorik bilgilere göre mide gazlarini gidermede yardimci olur. |
|||||||||||||
Yemeklerde içilen çayi veya 9 - 15 ml alinan tentürü hazimsizligi giderir. |
|||||||||||||
Sinir sistemi | Merkezi sinir sistemini sakinlestirir. |
||||||||||||
Melisa çayi merkezi sinir sistemini sakinlestirerek uykusuzlugu gidermeye yardimci olur. |
|||||||||||||
Folklorik bilgilere göre hafizayi gelistirir. |
|||||||||||||
Folklorik bilgilere göre migreni iyilestirir. |
|||||||||||||
Folklorik bilgilere göre vertigo yu iyilestirir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Etkilestikleri | Glaucoma hastalari göz merceginde basinci arttirdigindan melisa kullanmamalidirlar. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Vitaminler | |||||||||||||
Mineraller | Klor - Sodyum |
||||||||||||
Kimyasallar | Organik asitler :Rosmarinic asit |
||||||||||||
Fenolik asitler : Ferulic asit - Kafeik asit |
|||||||||||||
Polifenoller : |
|||||||||||||
Uçucu yaglar : Monoterpenler :Citral - Citronellal - Geraniol - Linalol |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Toplanmasi | Yapraklar bitki çiçek açmadan toplanir, eylül ve kasimda tekrar toplanilanlarin ise koku ve kaliteleridüsük olur. Yapraklar ezilmeden toplanmalidir. Ezilince sararan ve kararan yapraklar ayiklanmalidir. |
||||||||||||
Saklanmasi | Havadar gölge yerlerde ince bir sekilde serilerek çabukca kurutulmalidirlar. Suni olarak 35'c de |
||||||||||||
kurutulabilir. Kurumus yapraklar isiktan korunmali ve 1 yil dan fazlasaklanilmamalidir. |
|||||||||||||
Yararlanilan Kisimlari | Sadece yapraklarindan yararlanilir. |
||||||||||||
Kullanma Sekli | Içten ve distan kullanilir. |
||||||||||||
Hazirlanma Biçimi | Çay :1 - 3 çay kasigi yaprak 150 ml kaynar su ile haslanir. 10 dakika demlenilip süzülür. Balla tatlandirilablir. Sicak ve yudum yudum içilir. |
||||||||||||
Banyo : 100 gr yaprak 1 litre kaynar su ile haslanir, 15 dakika demlenip süzülür. Banyoya karistirilir. |
|||||||||||||
Uçucu yag : Su buhari damitimi ile elde edilir. Su ile karistirilarak alinabilir. |
|||||||||||||
Sarap : 1 litre beyaz saraba 2 avuç dolusu taze veya kuru yaprak konur. 1 - 15 gün arasi dinlendirilir,süzülür. Baska bir çesit sarap da 20 gr çiçek ve yaprak karisimi 1 litre sarapda kaynatilir, sogumaya birakip süzülür, sikica kapali siselere saklanir. |
|||||||||||||
Tentür : 50 gr yaprak, 250 ml % 60 lik alkolde 15 gün oda sicakliginda ara sira çalkalanarak, dinlendirilir. Süzülerek agzi siki kapali siselerde saklanir. |
|||||||||||||
Tavsiye edilen dozajlar | Iyilestirici dozaj: günde 3 - 4 gr kadar bitki 150 ml su ile çay yapilarak gün boyu 2 - 3 bardak içilir. |
||||||||||||
Tentüründen günde 6 - 9 ml alinabilir. Konsantre kapsüllerinden ise günde 160 - 200 mgr günde veyauykusuzluk için geceleyin alinir. |
|||||||||||||
Ticari bulunabilirlik | |||||||||||||
Kremler70:1lik konsantrattan % 1olacak sekilde hazirlanir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Ana Vatani | Dogu Akdeniz kiyilari |
||||||||||||
Yetistigi bölgeler | |||||||||||||
Tarihçe | Tarih boyu pekçok hastaliga karsi kullanilmistir. Serpion melankonik düsüncelerden kurtarici, beyindamarlarini açici ve depresyonlara karsi, Hippokrates, Dioskurides, Plinius benzer hastaliklarda kullanmislardir. Ibn Sinacanliligi arttirdigini ve melankoliyi iyilestirdigini yazmistir. Bu konudaki çalismalar pek çok olup daha fazlasi konumuzu asmakta oldugundan bu kadarla yetinecegiz. Araplar Ispanyaya getirmisler ve daha sonra da kesislerce Almanyaya getirilmistir. |
||||||||||||
Inançtaki yeri |