|
Türkçe adi |
AHUDUDU |
Türkçe Diger Adlari |
Agaç çilegi |
Latince Adi |
Rubus idaeus |
Ingilizce adi |
Raspberry |
Diger Adlari |
Rubus occidentalus (Black Raspberry) diye birde siyah olani vardir. Frambuaz |
Familyasi |
Rosaceae |
|
|
|
Botanik Bilgisi |
Tasli topraklarda yari çali olarak küçük topluluklar halinde, orman bosluklarinda, orman yollari kenarlarinda ve fundaliklar arasinda yetisir. Az da olsa tarimi yapilmaktadir. Boyu 1 - 2 m kadardir. Kökünden sürekli sürgünler çikar ve 2. yilinda çiçek açarak meyva verirler. Her yil yeni sürgünler verdiginden devamli meyvasi bulunur. Dallari yuvarlak ve üzerleri ince tüyümsü dikenlidir. Yapraklari yumurta biçiminde olup 3 - 5 - 7 parçalidir. Üstü koyu renkli, alti ise daha açik olup beyaz keçemsi tüylerle kaplidir. Çiçekler beyaz renkli ve 5 taç yapraklidir. Nisan sonundan temmuz sonuna kadar açarlar. Meyvalar yumurta biçiminde olup 60 - 80 tanecigin kümelesmesiyle olusmustur. Genellik kirmizi renkli iseler de beyaz ve pembe kültürler de vardir. Ülkemizde Istanbul, Bursa, Sinop, Gümüshane, Trabzon, Giresun ve Kars taraflarinda yetismektedir. |
|
Kokusu - Tadi |
Meyvalari hos kokulu, eksimsi - tatli arasi bir lezzettedir. Yapraklari ise kokusuz olup tadi buruk'tur. |
|
|
Agiz içi yaralari, böbrek yetersizligi, sancili menstrüasyon, gögüs sancilari, hastalik sonrasi yorgunluk,bitkinlik, soguk alginligi
Düsük önleme ve kolay dogum maksadiyla gebeligin son 3 ayinda, rahmi ve kasik adalelerini kuvvetlendirmek için kullanilir. |
|
|
|
Meyva ve yapraklarinin bilinen her hangi bir yan etkisi yoktur. |
|
|
Kan dindirici, istah açici, kan temizleyici, idrar söktürücü ve menstrüasyon ayarlayici Tanen ve pektin içerigi nedeniyle kabiz yapicidir. % 5 lik infüzyonu ishal kesici olarak kullanilir.Yine tanenin mikrop öldürücü etkisiyle agiz ve bogaz hastaliklarinda gargara olarak kullanilir. Ellagic asit ve phenethyl isothiocyanate içeriginden dolayi kanseri engellemede ve tedavi etmede faydasi vardir. Bu maddeler akciger kanserinden sorumlu hücreleri öldürür. Yine ellagic asit dolayisiyla deri kanserini önlemede faydalidir. |
|
|
Vitaminler |
Folik asit - Vitamin - C |
Mineraller |
Kalsiyum(22) - Bakir |
Kimyasallar |
Yapraklar; tanen, organik asitler ve vitamin C tasir. |
|
Amino asitler - % 1,2 - - - Xylitol(karbonhidrat) - % 16,6 - - - Bitkisel yaglar - % 0,6 - - - Benzoik asit - - - Sitrik asit |
|
Ellagic asit - - - Cyanidin - - - Phenethyl isothiocyanate - - - Su % 84,2 |
|
Toplanmasi |
Taze sürgünlerinin uçlari ve körpe yapraklari baharda toplanir. Gölgede havadar bir yerde kurutulur. Meyvalari ise olgunlastikdan sonra toplanir ve çok dayanmaz. Yapraklar bir yildan fazla saklanmamalidir. |
Saklanmasi |
Yapraklar agzi kapali kaplarda ve kuru yerlerde muhafaza adilmelidir. Meyvalarindan yapilan surup agzi |
|
sikica kapali bir sekilde serin yerlerde saklanmalidir. |
Yararlanilan Kisimlari |
Yapraklar, çiçekler, taze sürgünlerinin uçlari, meyvalari |
Kullanma Sekli |
Içten ve distan |
Hazirlanma Biçimi |
Çayi:1 dolu tatli kasigi taze veya kuru yaprak 150 ml. kaynar su ile haslanir, agzi kapali olarak 10 - 15 |
|
dakika demlenir ve süzülür. Meyva suyu:Olgun meyvalar preste sikilarak sekerle tatlandirilarak içilir. |
|
Surup:Taze sikilmis 1 litre meyva suyu 1300 gr. sekerle karistirilarak kisa süre hafif atesde kaynatilir. |
|
Sirkesi:1 ölçü ahududu surubu ile 2 ölçü üzüm sarabi sirkesi karistirilir. |
|
Ana Vatani |
Bati Asya ve Kuzey Amerika |
Yetistigi bölgeler |
Istanbul, Bursa, Sinop, Gümüshane, Trabzon, Giresun ve Kars |
Tarihçe |
Ortaçagda tarimi yapilan bu bitkinin daha sonra yapilan çalismalarla daha da eski çaglara dayanan bir |
|
geçmisinin oldugu görülmüstür. Ancak ilaç olarak kullanimina 16. Yüzyil da baslanilmistir. |
Inançtaki yeri |
***** |