| MINERALLER |
|
|
| SODYUM |
|
|
|
| |
Sodyum,alkali elektrolit bir makromineraldir. |
|
| |
Na sembolü ile ifade edilir. |
|
|
| |
Adrenal sistemi : |
|
| |
Tuzu çok seven insanlar adrenal yetersizligi dolayisiyla güçlük çekerler. |
|
| |
Diskilama sistemi : |
|
| |
Dogru böbrek fonksiyonlari için optimal sodyum seviyeleri gerekir. |
|
| |
Gözler/Görme : |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde görmede bulaniklilik olusabilir. |
|
| |
Hücreler : |
|
| |
Vücuttaki sodyumun % 60 i, hücrelerin etrafinda dolasan sivi içinde (hücre disi) ve % 10 u da hücre |
|
| |
içi sivilarda (hücre içi) dir. |
|
| |
Sodyum hücre içi sivilarda bulunan baslica anyon (negatif yüklü iyon) dur. |
|
| |
Sodyum acidosis i nötralize eder. |
|
| |
Sodyum baslica elektrolittir. |
|
| |
Immün sistem : |
|
| |
Sodyum atesi düsürmeye yardim eder. |
|
| |
Sodyum bir lenf komponentidir. |
|
| |
Düzgün bir lenfatik sistem için optimal sodyum seviyeleri gerekir. |
|
| |
Iskelet kas sistemi : |
|
| |
Vücut sodyumunun % 30 u kemiklerde konsantre olmustur. |
|
| |
Kas fonksiyonlarinin düzgünlügü için dogru potasyum:sodyum dengesi gerekir. |
|
| |
Sodyum eksikliginde kaslarda büzüsme olabilir. |
|
| |
Sodyum uygun kas kasilmasini kolaylastirir. |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde kas kramplarimeydana gelebilir. |
|
| |
Kalp dolasim sistemi : |
|
| |
Sodyum kanin viskozitesini (kivamini) arttirir. |
|
| |
Sodyum ozmotik kan basinciniayarlar. |
|
| |
Asiri sodyum kan basincini arttirir. |
|
| |
Sodyum kan basincini arttirdigindantansiyon düsüklügünü önleyebilir. |
|
| |
Sindirim sistemi : |
|
| |
Sodyum kabizligiiyilestirir. |
|
| |
Sodyum sülfat ishaliiyilestirir. |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde mide gazlari olusabilir. |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde bulanti olusabilir. |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde kusma olusabilir. |
|
| |
Sinir sistemi : |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde apathy olusabilir. |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde konsantre olma yetenegindezayiflama olusabilir. |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde confusion olusabilir. |
|
| |
Siddetli sodyum eksiklikliginde hallüsinasyon meydana gelebilir. |
|
| |
Sodyum eksiklikliginde hafiza zayiflayabilir. |
|
| |
Sodyum sinir sistemi hücre zarlarinda sinir impulslarinin iletimini kolaylastirir. |
|
| |
Sodyum kalp krizini iyilestirir. |
|
| |
Su/Su dengesi : |
|
| |
Sodyum, su tutumunu kolaylastirarak dehidratasyonu iyilestirir. |
|
| |
Sodyum, su tutumunu kolaylastirarak vücut su dengesini ayarlar. |
|
| |
Sodyum, vücut hücreleri ve çevrelerindeki sivilarda normal su dengesini saglamaya yardim eder. |
|
| |
Asiri sodyum ödeme sebep olur. |
|
| |
|
|
| Biyolojik Etkinlikleri |
Absorpsiyon : |
|
| |
Sodyum, vücutça çok iyi absorplanir. Diyetsel sodyum nerdeyse % 100 absorplanir. |
|
| |
Diskilama : |
|
| |
Fazla sodyum, böbrekler vasitasiyla idrar ve terleme yoluyla vücuttan atilir. |
|
| |
|
|
| Diyetsel Kaynaklari |
Verilen rakamlar mg cinsinden olup 100 gr lik porsiyondaki sodyum miktarini gösterir. |
|
| |
|
|
| |
Ari ürünleri |
|
| |
ari poleni |
|
| |
Balik |
|
| |
Bitkiler |
|
| |
alfalfa |
horoz ibigi |
| |
aliç |
karahindiba |
| |
balm |
maydanoz |
| |
bayir turpu |
nezleotu (kedinanesi) |
| |
chickweed |
pau D'arco |
| |
çay (siyah) |
stevia |
| |
goldenseal |
yabanmersini |
| |
ginseng |
zencefil |
| |
Baklagiller |
|
| |
bezelye |
mercimek |
| |
Çerezler |
|
| |
badem |
kestane |
| |
Brezilya fistigi |
maun fistigi |
| |
ceviz |
yer fistigi |
| |
Hindistan cevizi |
|
| |
Deniz sebzeleri |
|
| |
kelp |
|
| |
Deniz ürünleri |
|
| |
flounder baligi |
midye |
| |
havyar |
morina baligi |
| |
istakoz |
sardunya |
| |
istiridye |
snapper baligi |
| |
karides |
somon |
| |
levrek (tatli su) |
tuna |
| |
Etler |
|
| |
böbrekler |
hindi |
| |
ciger |
kuzu |
| |
dana |
ördek |
| |
domuz |
tavuk |
| |
Mantar |
|
| |
mushrooms |
|
| |
Mayalar |
|
| |
bira mayasi |
|
| |
Meyvalar |
|
| |
elma |
incir |
| |
hurma |
muz |
| |
Proseslenmis bitkisel gidalar |
|
| |
çikolata |
melas |
| |
Proseslenmis etler |
|
| |
biftek |
jambon |
| |
domuz pastirmasi |
salam |
| |
Proseslenmis gidalar |
|
| |
miso |
soya sütü |
| |
soya süsü |
tamari |
| |
Süt ürünleri |
|
| |
kesik süt suyu |
süt |
| |
peynir |
|
| |
Sebzeler |
|
| |
dari |
pancar |
| |
enginar (göbek) |
sarimsak |
| |
fasulye (yesil) |
su teresi |
| |
havuç |
salgam |
| |
hiyar |
turp |
| |
ispanak |
yabani havuç |
| |
kereviz |
zeytin |
| |
marul |
|
| |
Tahillar |
|
| |
arpa |
çavdar |
| |
bugday |
pirinç |
| |
Tohumlar |
|
| |
ayçekirdegi |
susam tohumlari |
| |
Yumurta |
|
| |
yumurtalar |
|
| |
|
|
| Bulunus Sekilleri |
Sodyum askorbat :Vitamin C ve sodyum |
|
| |
Sodyum bikarbonat : (soda bikarbonati)Hücre solunumu ve karbondioksit tasinmasi için |
|
| |
gereklidir. Enzim aktivatörü ve deaktivatördür. Kas formasyonu için gerekli sodyumu saglar. |
|
| |
Sodyum bromür : |
|
| |
Sodyum klorür :% 39 sodyum - % 61 klor Sofra tuzu olup en geleneksel formdur. Deniz suyunda |
|
| |
bulunur. Vücutta en çok bulunan formdur. |
|
| |
Sodyum florür : Içme suyuna dis çürümelerini önlemek amaciyla yetkililerce katilir. |
|
| |
Sodyum hyaluronate : Sodyum ve hyaluronic asitten olusur. Bazi deri kremlerinde bulunur. |
|
| |
Sodyum fosfat : |
|
| |
Sodyum selenat : Selenyum takviyesinde kullanilir. |
|
| |
Sodyum selenit : Selenyum takviyesinde kullanilir. Zayif bir formdur. Fazla miktarlar gerekli olur. |
|
| |
Sodyum silikat : Tamamlayici silikon formu |
|
| |
Sodyum sülfat : |
|
| |
|
|
| Ticari Ürünler |
Eksikligi olmadigindan bu tür ürünlere de ihtiyaç yoktur. |
|
| |
|
|
| Tamamlayici dozlar |
Genel düsünceler : |
|
| |
Insanlarin çogu gerektiginden fazla sodyum alirlar ve bu yüzden de ayrica diyetsel olarak veya |
|
| |
tamamlayici formda takviye bir sodyuma ihtiyaç yoktur. |
|
| |
Vücuttaki miktari : |
|
| |
Ortalama bir insan vücudunda çogu sodyum klorür formunda olmak üzere yaklasik olarak |
|
| |
95 gr sodyum bulunur. Bu yaklasik vücut agirliginin % 0,15 ini teskil eder. |
|
| |
Diyetsel alim : |
|
| |
Ortalama bir bati diyetiyle günde 2,3 - 20 gr arasi sodyum alinir. |
|
| |
Sodyum gereksinimi : |
|
| |
Saglikli bir insan için minimum sodyum gereksinimi günde 200 - 500 mg (0,2 - 0,5 gr) dir. |
|
| |
RDA günde 2 gr önermekte ise de modern beslenme uzmanlari günde 500 - 2000 mg (0,5 - 2 gr) |
|
| |
arasi tavsiye etmektedirler. |
|
| |
Diger minerallerle balans : |
|
| |
Optimal potasyum: sodyum orani 2:1 dir. |
|
| |
Toksik dozaj : |
|
| |
Günde 12 gr ve daha fazlasina toksik gözüyle bakilir. |
|
| |
|
|
| Toksikligini
azaltan maddeler |
|
|
| |
Karbonhidratlar : |
|
| |
Psyllium diyetsel sodyumun absorpsiyonunu engeller ve dolayisiyla onun hipertansiyon |
|
| |
olusturma yetenegini de engellemis olur. |
|
| |
Tohumlar : |
|
| |
Psyllium seeds diyetsel sodyumun absorpsiyonunu engeller ve dolayisiyla onun hipertansiyon |
|
| |
olusturma yetenegini de engellemis olur. |
|
| |
|
|
| Kimyasallarla Etkilesimi |
ETKILEDIKLERI |
|
| |
Mineraller : |
|
| |
Sodyum, bakirin absorpsiyonunukolaylastirir. |
|
| |
Asiri sodyum (günde 2 gr dan fazla), idrar yolu ile kalsiyum atimini arttirir. |
|
| |
Sodyum, absorpsiyondapotasyum ile yarisir. |
|
| |
Safra tuzlari : |
|
| |
Sodyum, sodium taurocholate in temel bir komponentidir. |
|
| |
|
|
| |
ETKILENDIKLERI |
|
| |
Amino asitler : |
|
| |
Taurin sodyumun hücre içi ve disina tasinmasini kolaylastirir. |
|
| |
Egzersiz : |
|
| |
Asiri idmanlar vücuttan sodyum atilimini arttirir. |
|
| |
Enzimler : |
|
| |
Sodyum/potasyum ATPase enzimi potasyumu hücre içine, sodyumuda hücre disina tasir. |
|
| |
Farmasotik ilaçlar : |
|
| |
Colchicine, sodyumun tüketilmesine sebep olur. |
|
| |
Geleneksel medikal pratikler : |
|
| |
Radyasyon terapisi vücudun sodyum:potasyum dengesini bozar. |
|
| |
Glükozitler : |
|
| |
Glycyrrhizin sodyumun tutulmasina sebep olur. Aldosterone un yapisini ve hareketlerini taklit |
|
| |
ederek bu islevi yerine getirir. |
|
| |
Asiri Glycyrrhizin asiri sodyum tutulmasina sebep olabilir. |
|
| |
Hormonlar : |
|
| |
Aldosterone, sodyum tutulmasina sebep olarak böbreklerde su dengesini ayarlar. |
|
| |
Asiri Aldosterone asiri sodyum tutulmasina sebep olabilir. Sodyumun, serum ve doku |
|
| |
seviyelerini arttirir. |
|
| |
Lipitler : |
|
| |
Prostaglandin E1, böbreklerin vücuttan asiri sodyumu uzaklastirma yetenegini gelistirir. |
|
| |
Prostaglandin E2, böbreklerde asiri sodyum kalmasini tesvik eder. |
|
| |
Mineraller : |
|
| |
Lityum, sodyumun vücut hücre zarlarindan geçisini arttirir ve sodyum eksikliginde de ayni |
|
| |
kapasitede sodyumun fonksiyonunu görür. |
|
| |
Magnezyum, sodyumun hücre içi ve disina tasinmasini saglar. Sodyumun homeostasis inin |
|
| |
bakimini kolaylastirir. |
|
| |
Potasyum, absorpsiyonda sodyum ile yarisir. Bu diyetlerde potasyumdan fazla sodyum olmasi |
|
| |
durumunda bir avantajdir. |
|
| |
Metabolizma : |
|
| |
Asiri terleme sodyum kaybina sebep olur. Bu, duruma göre, günde 8 gr a kadar çikabilir. |
|
| |
Sindirim sistemi : |
|
| |
Ishal sodyum kaybina sebep olur. |
|
| |
Kusma sodyum kaybina sebep olur. |
|
| |
Vitaminler : |
|
| |
B6 vitamini vücudun sodyum:potasyum oranini destekler. |
|
| |
|
|
| Toksik etkileri |
Gözler/Görme : |
|
| |
Asiri sodyum tüketimi katarakt riskini arttirir. |
|
| |
Iskelet kas sistemi : |
|
| |
Asiri sodyum kemiklerden kalsiyum kaybini hizlandirir. |
|
| |
Asiri sodyum kas sertlesmesine sebep olur. |
|
| |
Asiri sodyum osteoartrit e katkida bulunur. |
|
| |
Asiri sodyum kemiklerden kalsiyum kaybini hizlandirarak osteoporosis riskini arttirir. |
|
| |
Kalp dolasim sistemi : |
|
| |
Congestive heart failure hastalarinin % 57 si, yükselmis kas sodyum seviyelerine sahiptir. % 12 |
|
| |
sinde de anormal yüksek kan sodyum seviyeleri tespit edilmistir. Onlara tuz tüketimlerini |
|
| |
azaltmalari önerilir. |
|
| |
Bir çok arastirmaci sodyumun kan basincini yükselttigine dolayisiyla hipertansiyona sebep |
|
| |
olduguna inanmaktadir. Pek çok arastirmaci da yüksek tansiyondan sodyum klorürün klor |
|
| |
komponentinin sorumlu olduguna inanmaktadir. |
|
| |
Metabolizma : |
|
| |
Asiri sodyum karaciger bozukluklarina sebep olur. |
|
| |
Seksüel sistem : |
|
| |
Asiri sodyum ödeme sebep olarak pre - menstrual syndrome un yan etkilerini agirlastirir. |
|
| |
Sindirim sistemi : |
|
| |
Asiri sodyum tüketimi, gastrik ülserler riskindeki artisla ilgili görülmektedir. |
|
| |
Sinir sistemi : |
|
| |
Asiri sodyum irritabilityye sebep olur. |
|
| |
Su/Su dengesi : |
|
| |
Asiri sodyum ödeme (asiri su tutulmasi) sebep olur. |
|